Aannames
Nuttig om weten: 1m² = 1000 l
Als soortelijk gewicht, massadichtheid of densiteit nemen we aan:
- Cement: 1250 kg/m³
- 1,25 kg/l : 1 liter weegt 25 kg
- 8 l/kg: 1 kg meet 0.8 liter
- Zand: 1600 kg/m³
- 1,6 kg/l : 1 liter weegt 6 kg
- 625 l/kg: 1 kg meet 0.625 liter
- Grind : 1500 kg/m³
- 1,5 kg/l : 1 liter weegt 5 kg
- 667 l/kg: 1 kg meet 0.667 liter
- Water: 1000 kg/m³
- 1 kg/l : 1 liter weegt 1 kg
- 1 l/kg: 1 kg meet 1 liter
Voor de verdere berekeningen gebruiken we de afkorting:
- C voor Cement
- Z voor Zand
- G voor Grind
- W voor Water
Mortel
Vertrekkende van de gewichtsverhouding 1 : 4
- C : 25 kg
- Z : 100 kg
Omgerekend naar liters
- C: 25 kg * 0.8 l/kg = 20 liter
- Z: 100 kg * 0.625 l/kg = 62.5 liter
Verhouding C : Z = 20 : 62.5 = (20/20) : (62.5/20) = 1 : 3.13 ongeveer gelijk aan 1 : 3
Omgekeerd: vertrekkende van de volumeverhouding 1 : 3
- C : 1 emmer = 10 l
- Z : 3 emmers = 30 l
Omgerekend naar kg
- C: 10 l * 1.25 kg/l = 12.5 liter
- Z: 30 l * 1.6 kg /l = 48 liter
Verhouding C : Z = 12.5 : 48 = (12.5/12.5) : (48/12.5) = 1 : 3.84 ongeveer gelijk aan 1 : 4
Besluit: de 1 : 4 verhouding voor gewichten komt dus overeen met de 1 : 3 verhouding van volumematen.
Stabilisé of gestabiliseerd zand
Vertrekkende van de gewichtsverhouding 1 : 10
- C : 25 kg
- Z: 250 kg
Omgerekend naar liters
- C: 25 kg * 0.8 l/kg = 20 liter
- Z: 250 kg * 0.625 l/kg = 156.25 liter
Verhouding C : Z = 20 : 156.25 = (20/20) : (156.25/20) = 1 : 7.8 ongeveer gelijk aan 1 : 8
Omgekeerd: vertrekkende van de volumeverhouding 1 : 8
- C : 1 emmer = 10 l
- Z : 8 emmers = 80 l
Omgerekend naar kg
- C: 10 l * 1.25 kg/l = 12.5 liter
- Z: 80 l * 1.6 kg /l = 128 liter
Verhouding C : Z = 12.5 : 128 = (12.5/12.5) : (128/12.5) = 1 : 10.24 ongeveer gelijk aan 1 : 10
Besluit: de 1 : 10 verhouding voor gewichten komt dus overeen met de 1 : 8 verhouding van volumematen.
Opmerking
Net zoals bij de mengverhoudingen zit er ook flink wat speling op aannames van de volumegewichten van cement, zand en grind.